Het album Balloonerism is rond dezelfde tijd opgenomen als de gelauwerde mixtape Faces en de parallellen zijn duidelijk te horen. Het donkere, rauwe maar eerlijke narratief van Faces over de worsteling met roem, drugs en identiteit zet zich voort op deze release. Dit narratief beschrijft het lot dat de artiest in 2018 uiteindelijk fataal werd. Waar postume albums soms verzamelingen zijn van bij elkaar geraapte opnamen uit de kluis van een overleden artiest, voelt Balloonerism als een compleet album waar met zorg mee om is gegaan.

De wedergeboorte van Mac Miller

Ondanks dat de nummers al een decennium geleden zijn opgenomen, voelt de productie erg vers. De opnames dateren uit de tussenperiode van zijn vroegere werk en zijn latere albums Swimming en Circles. Traditionele hiphop verdween naar de achtergrond om plaats te maken voor een meer funky, soul en R&B-achtige sound. In deze tussenperiode experimenteert Mac op Balloonerism met genres als neo-soul, jazz en psychedelische hiphop. Hij toont hiermee zijn veelzijdigheid en ambitie na zijn minder goed ontvangen debuut Blue Slide Park. Critici bestempelden hem als dertien in een dozijn ‘collegerapper’ met ‘bro-y anthems’, door nummers als Donald Trump en Party On Fifth Ave.

Zijn slechte imago weet Miller van zich af te schudden met een 180 graden draai in sound. Voor de productie van Balloonerism schakelde hij baslengende Thundercat en zijn broers Ronald en Jameel Bruner in, die rond die tijd hoge ogen worpen in de ‘LA jazz scene’. Ook Taylor Graves, die samenwerkte met artiesten als Kamasi Washington en Flying Lotus doet mee. Miller zelf drukt onder zijn productiepseudoniem Larry Fisherman zijn stempel op iedere track.

‘Rich as fuck and miserable’

Qua samenwerkingen is het album sober, de plaat telt slechts twee gastbijdragen van SZA en Macs alter ego Delusional Thomas. SZA verschijnt na de intro Tambourine Dream op de eerste echte track DJ’s Organ Chord met dromerige achtergrondzang en een couplet, wat de basis legt voor de rest van de psychedelische sound op het album. Op de volgende track Do You Have A Destination? zet Mac zelf de toon voor de teksten van overige nummers: “I went to sleep famous and I woke up invisible / Rich as fuck and miserable” en “Need to let the drugs go / Tryna find heaven, I get high and never come close.”

Het album voelt als een doorlopende reis door Millers bewustzijn, waarbij elk nummer een nieuwe laag van zijn psyche blootlegt. De psychedelische nummers passen binnen het kader van escapisme: drugsgebruik om de realiteit te ontlopen. Zijn worstelingen zijn zichtbaar in teksten vol met referenties aan de hemel en reflecties op zijn sterfelijkheid. Op Excelsior horen we een trage pianomelodie, terwijl hij zich afvraagt waar de tijd uit zijn jeugd is gebleven: “Whatever happened to apple juice and cartwheels?”

Een onheilspellende voorbode

De afsluitende track is het nummer met de minste tekst maar waarop het meest duidelijk wordt. Donkerder en grauwer dan eerdere producties, gedomineerd door een diepe bas met vervreemdende en holle passages versnipperd over de track. Waar het album hier voorafgaand met soulvolle elementen overladen was, lijkt al het leven er nu uit. Millers stem klinkt dissociatief en licht vervormd alsof het uit de verte komt. Geluiden van spelende kinderen brengen ons terug naar zijn weemoedige teksten over kind-zijn op Excelsior. Een telefoon die over blijft gaan maar niet wordt opgenomen klinkt door de twaalf minuten durende track. Een onheilspellende voorbode voor zijn uiteindelijke lot.

Waar Faces meer zelfbewust omgaat met tongue-in-cheek referenties over drugsgebruik, verslaving en depressie, hangt over Balloonerism een melancholische walm. Dezelfde thema’s krijgen een veel donkerdere toon. Zo is zelfspot vervangen door cynisme, leegte en somberheid, Balloonerism is duidelijk Mac Millers meest persoonlijke werk. Ondanks dat het tijdens zijn leven al nagenoeg af was, is het een kant van hem die hij zijn luisteraars misschien nog niet wilde laten zien.

Eindredactie door Maria Groot

Steun Red Pers

Je las dit artikel gratis, maar dat betekent niet dat het Red Pers niets heeft gekost. Wij bieden jonge, aspirerende journalisten een podium én begeleiding. Dat kunnen we nog beter met jouw steun. Die steun komt met twee voor de prijs van één, want onze sponsor matcht jouw donatie. Geef jij ons vijf euro? Dan ontvangen wij een tientje.