Onder leiding van Stephan van Baarle profileert Denk zich nadrukkelijk als partij die opkomt voor gelijkwaardigheid. In haar verkiezingsprogramma benadrukt de partij thema’s als antidiscriminatie, antikolonialisme en solidariteit met onderdrukte volkeren. Zo luidt het eerste hoofdstuk van het programma ‘Vrij Palestina’ waarin Denk pleit voor zelfbeschikking van de Palestijnen en harde maatregelen tegen Israël.“Denk is opgericht om te strijden voor gelijke rechten voor iedereen. De strijd voor gelijkwaardigheid is ons bestaansrecht”, staat verder in het verkiezingsprogramma. Toch ervaart een deel van de Armeniërs, Koerden en LHBTIQ+’ers dat die solidariteit niet voor hen geldt.

De Armeense genocide

In oktober 2025 stemden bijna alle partijen in de Tweede Kamer vóór de motie om de Armeense genocide te erkennen, behalve de partij Denk. De Armeense genocide betreft de systematische uitroeiing van anderhalf miljoen Armeniërs door het Ottomaanse Rijk onder leiding van de Jong-Turken tussen 1915 en 1919. In Turkije wordt de Armeense genocide nog altijd niet erkend, maar omschreven als ‘de Armeense kwestie’. Wie die term wel gebruikt, riskeert sociale uitsluiting of vervolging op grond van artikel 301, dat ‘belediging van het Turkendom’ strafbaar stelt.

Omer Kaya (PvdA) is wijkraadslid en kandidaat voor de Rotterdamse gemeenteraad in 2026 en heeft een Koerdisch-Turkse afkomst. Volgens hem is de erkenning van de Armeense genocide door de Tweede Kamer een belangrijke symbolische stap. “De overledenen breng je er niet mee terug, maar het is de erkenning van het leed dat de Armeniërs is aangedaan. Woorden doen ertoe.”

Kaya ziet hoe gevoelig het onderwerp nog altijd ligt binnen een groot deel van de Turks-Nederlandse gemeenschap. “Het ontkennen van de Armeense genocide verdeelt mensen,” zegt hij. “Sommige Turkse Nederlanders nemen het officiële Turkse standpunt over, waarin de massamoord niet als genocide wordt erkend. Anderen vinden juist dat erkenning nodig is voor rechtvaardigheid en historisch herstel.” Volgens Kaya voelen Armeense Nederlanders zich onveilig als het hierover gaat, en Turkse Nederlanders hebben geleerd dat erkenning automatisch ‘landverraad’ betekent.

Toen het onderwerp van de Armeense genocide in 2018 in de Tweede Kamer aan de orde kwam, vond de oud-partijleider van Denk, Tunuhan Kuzu, dat het debat ‘te eenzijdig’ was. Volgens hem moest de politiek niet één kant van de geschiedenis vastleggen, maar ruimte laten voor historisch onderzoek.

‘Regenboogdwang’

In het verkiezingsprogramma van Denk in 2023 staat een afbeelding met de tekst ‘Zullen we weer gewoon doen?’, omlijst met regenboogkleuren. Denk gebruikt in de campagne de term ‘regenboogdwang’ wat volgens de partij inhoudt: “het opdringen van een vorm van LHBTI activisme. Denk bijvoorbeeld aan gendertransitie die wordt gedoceerd op hele jonge leeftijd aan kinderen.” Denk vindt ook dat mensen die om persoonlijke redenen niet willen meedoen aan LHBTIQ+-activisme zelf deze keuze moeten maken.

Wat ik over DENK vind: jullie zijn er niet voor mij als LHBTIQ+-er

Remzi Şen, hoofdredacteur van LHBTIQ+-krant de Regulist en zelf van Turks-Servische komaf, noemt dat pijnlijk. “Het voelt gek als iemand zegt: ‘zullen we weer gewoon doen?’, terwijl ‘gewoon’ voor mij is wie ik ben,” zegt hij. Volgens Şen wekt de term ‘regenboogdwang’ bovendien de indruk dat zichtbaarheid van LHBTIQ+-personen overdreven of opgedrongen is, “terwijl dat voor veel mensen simpelweg een manier is om zichzelf te kunnen zijn.” Şen noemt het gebruik van de term ‘regenboogdwang’ een vorm van populisme. “Het is altijd makkelijk om dingen op slachtoffers, zoals de LHBTIQ+ gemeenschap, af te schuiven en een doelwit te zoeken. Er zijn andere partijen die ook populistisch zijn in de Tweede Kamer, en Denk is dat ook op hun eigen manier.”

Denk zegt elke vorm van discriminatie, waaronder LHBTIQ+-haat te willen bestrijden, maar stemde in september tegen een motie om homogenezing strafbaar te stellen. “Ik vind het bizar dat er ook onder andere partijen in een land als Nederland, zogenaamd zo progressief, er nog steeds zo’n sterk geluid vóór homogenezing is”, zegt Şen. “Wat ik over Denk denk, net als over andere partijen: jullie zijn er gewoon niet voor mij als LHBTIQ+’er.”

De Koerden

Het contrast tussen Denk’s uitgesproken solidariteit met de Palestijnen ten opzichte van de Koerden, illustreert dat de partij niet in alle gevallen dezelfde mate van solidariteit toont. De Koerden, een volk zonder eigen staat, leven verspreid onder Turkije, Iran, Irak en Syrië. In Turkije eisen de Koerden al decennialang meer rechten en zelfbestuur, maar de regering beschouwt hun streven naar autonomie als separatisme. Zo ook de Koerdische oppositieleider Selahattin Demirtaş, die sinds 2016 vastzit op verdenking van terrorisme. Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is zijn detentie politiek gemotiveerd. In 2024 stemde DENK tegen een motie die opriep tot diplomatieke druk voor zijn vrijlating.

Ze bewegen mee met waar de wind vandaan komt voor politiek gewin

Dat Denk tegen de vrijlating van de politieke gevangenen stemt, heeft er volgens Kaya mee te maken dat het sentiment onder de Turks-Nederlandse gemeenschap in Nederland vooral pro-AKP is. De AKP is de partij van de Turkse president Recep Erdogan. “Met de afgelopen verkiezingen kreeg AKP ruim 70% van de stemmen onder de Turkse-Nederlanders. Denk probeert hun achterban niet tegen het hoofd te stoten. Ze bewegen mee met waar de wind vandaan komt voor politiek gewin.”

Die politieke terughoudendheid speelt ook een rol bij kwesties die raken aan Turks nationalisme. In 2024 was Denk de enige fractie die tegen een motie stemde om de Turkse aanvallen op Koerden in Rojava (Noord-Syrië) te veroordelen. Ook over de extreemrechtse nationalistische Turkse beweging de Grijze Wolven neemt Denk geen duidelijk standpunt in. Online doken beelden op waarop Kamerlid Doğukan Ergin te zien zou zijn bij de opening van een pand van de Nederlandse Turkse Federatie, een organisatie die vermoedelijk gelieerd is aan de Grijze Wolven. Kaya vindt het onbegrijpelijk dat een politicus die zegt te staan voor inclusiviteit vermoedelijk aanwezig is geweest bij een Grijze Wolvenbijeenkomst. “Je kunt niet zeggen dat je tegen discriminatie bent en tegelijk op de foto gaan met aanhangers van de Grijze Wolven,” zegt hij. Denk stemde in 2020 als enige fractie tegen een motie om te onderzoeken of de Grijze Wolven juridisch verboden konden worden.

De belofte van gelijkwaardigheid

Volgens Kaya komt de politieke terughoudendheid van Denk voort uit hetzelfde nationalistisch denken dat ook zichtbaar is in de houding tegenover kwesties die gevoelig liggen bij hun achterban. “Denk beweert tegen discriminatie te zijn, maar praten in hetzelfde wij-zij-denken als Turkse nationalisten,” zegt Kaya. “Ze gebruiken linkse taal over emancipatie en gelijkwaardigheid, maar in de kern zijn ze cultureel conservatief en nationalistisch. Ze zijn selectief in hun solidariteit en inclusiviteit.”

De spanning tussen idealen en identiteit keert terug in meerdere thema’s. Waar Denk zich nadrukkelijk uitspreekt over Palestina en gelijkwaardigheid, stemt Denk geregeld tegen moties die gaan over de bescherming of erkenning van minderheden. Dit komt vooral naar voren in hun stemgedrag over de erkenning van de Armeense genocide, de Koerdische kwestie en LHBTIQ+ rechten. Daarmee blijft de vraag hoe universeel Denk’s strijd voor gelijkwaardigheid werkelijk is.

Denk is door de redactie benaderd,  maar de partij heeft vooralsnog niet gereageerd. 

Eindredactie door Suzanne van Spijker

Dit artikel werd geschreven door

Bekijk profiel

Yad Amin

<span class="TextRun SCXW129201556 BCX4" lang="NL-NL" xml:lang="NL-NL" data-contrast="none"><span class="NormalTextRun SpellingErrorV2Themed SCXW129201556 BCX4">Yad</span> <span class="NormalTextRun SpellingErrorV2Themed SCXW129201556 BCX4">Amin</span><span class="NormalTextRun SCXW129201556 BCX4"> (1997, zij/haar) </span><span class="NormalTextRun SCXW129201556 BCX4">heeft een achtergrond in public policy</span><span class="NormalTextRun SCXW129201556 BCX4">, en heeft naast haar Koerdische identiteit als belangrijk deel van wie ze is ook een fascinatie voor maatschappelijke kwesties, geopolitiek en </span><span class="NormalTextRun SCXW129201556 BCX4">gender gerelateerd</span><span class="NormalTextRun SCXW129201556 BCX4"> geweld. Als redacteur Desinformatie probeert ze misinformatie te ontmaskeren en de feiten te checken.</span></span><span class="EOP SCXW129201556 BCX4" data-ccp-props="{}"> </span>

>