Langzaam stroomt de bovenzaal vol. Twintigers en dertigers verzamelen zich met een drankje in de hand rondom het podium. “Welkom bij EuropaNacht,” klinkt het door de goedgevulde zaal. De avond, die in het teken staat van Europa, begint met een lezing van drie sprekers. Zij brengen een ode aan vrouwen die onmisbaar waren voor de opbouw van de Europese Unie. Zoals Emine Bozkurt, de eerste vrouwelijke Europarlementariër van kleur en Hedy d’Ancona, voormalig staatssecretaris, minister en Europarlementariër, die een belangrijke rol speelde in de feministische beweging en de Europese politiek.

Clubnacht ter ere van Europa

Veel mensen zal het waarschijnlijk zijn ontgaan, maar afgelopen vrijdag 9 mei was het Europadag. Sinds 1985 wordt er elk jaar stilgestaan bij het ondertekenen van de Schumanverklaring, het startschot voor wat nu is uitgegroeid tot de Europese Unie. In België geldt dit als een vrije dag, maar in Nederland, slechts een dik uur verwijderd van Brussel, staan we er nauwelijks bij stil. 

Als het aan De Kiesmannen ligt, komt daar verandering in. Dit creatieve bureau zet zich in om jongeren actief te betrekken bij de samenleving en de politiek, onder meer met campagnes, lesprogramma’s en theatershows. Met de organisatie van hun tweede clubnacht – een avond waarop wordt gedanst én lezingen worden gegeven – willen zij Europa opnieuw aantrekkelijk maken voor een jong publiek.

‘Vandaar dus EuropaNacht: samen op de dansvloer op zoek gaan naar wat Europa betekent’

“Club- en nachtcultuur is al lange tijd een plek waar verbinding, expressie en maatschappelijke betrokkenheid samenkomen. Tegelijkertijd proberen we met De Kiesmannen politiek en democratie op een creatieve en vernieuwende wijze bij jonge mensen te krijgen. Vandaar dus EuropaNacht: samen op de dansvloer op zoek gaan naar wat Europa betekent en daar jouw eigen uiting aan geven, dat is wat wij hier samen met allemaal jonge mensen tot leven brengen,” vertelt Jade Wong (23), programmamaker bij De Kiesmannen en coördinator van EuropaNacht.

Zorgen over Europa

“Ik ben hier omdat ik me zorgen maak over Europa,” vertelt Naomi (25). “De Unie staat onder enorme druk vanuit allerlei richtingen – zowel van buiten als binnen het continent zijn er autoritaire tendensen en ook neemt de geopolitieke dreiging toe.” Op een avond als deze is het volgens haar fijn om deze zorgen te delen met andere jongeren. 

Zo blijkt uit cijfers van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, dat veel jongeren deze zorgen de afgelopen jaren delen. Vooral de oorlog in Oekraïne brengt veel teweeg: een ruime meerderheid vreesde in 2022 voor de impact van de oorlog in Oekraïne op de wereld (73 procent), Europa (91 procent), Nederland (76 procent) en hun eigen leven (62 procent). Daarbij geven ze aan vooral angstig te zijn voor grootschalige escalatie.

‘Ik ben eigenlijk nog nooit zoveel bezig geweest met Europa als nu’

De zorgen over Europa en actuele geopolitieke ontwikkelingen zijn een gemeenschappelijke deler van de ruim zevenhonderd bezoekers die afgekomen zijn op het feest. “Ik ben eigenlijk nog nooit zoveel bezig geweest met Europa als nu,” zegt Thomas (29). Hij vertelt dat hij het af en toe overweldigend vindt om alle kranten, met al het slechte nieuws, bij te houden. “Daarom ben ik hier vanavond: om geïnspireerd te raken over wat we wél voor Europa kunnen doen.”

“Het zijn interessante tijden om op zo’n avond rond te lopen,” beaamt Victor (25) terwijl hij een slok van zijn bier neemt. “Er gebeurt een heleboel in de wereld waar ik het niet mee eens ben en ik heb vaak het gevoel dat ik daar iets mee moet. Zo’n event als vanavond kan een beter beeld geven van hoe je nou echt impact maakt.” Geertjan (26), die naast hem staat, vult hem aan: “Het voelt als een toegankelijke eerste stap richting activisme.”

Bevorderen Europese betrokkenheid

Activisme is een centraal thema deze avond. Het oude rokershok is volgehangen met kunst en posters als ‘Europeanen voor Gaza’ en ‘Waar trek jij de grens?’. Bezoekers kunnen er katoenen tasjes beschilderen met hun eigen politieke leuzen. Mathilde (22) en Betti (24) beschilderen een van de tasjes met de Palestijnse vlag. “We studeren allebei European Studies en zijn dus vanzelfsprekend geïnteresseerd in Europa,” vertellen ze al schilderend. “Het is belangrijk om over thema’s als exclusie, populisme en genocide te blijven praten, ook in Europa.” Als ze klaar zijn met schilderen staan ze op en lopen naar een van de workshops. “Maar we gaan nu ook nog even dansen in de kelder.”

Trekt zo’n nacht ook eurosceptici? Anna (24) denkt van niet: “Mensen die Europa niet belangrijk vinden, komen hier niet,” zegt ze. Volgens haar is dat een gemis. “Iedereen hier heeft dezelfde mening, dus ik vraag me af of zo’n event mensen echt nieuwe inzichten geeft.” Toch is ze niet geheel pessimistisch gestemd. “Wat wel echt goed werkt is het cool maken van politiek.” Ze voegt daar lachend aan toe: “Europese problematiek bespreken terwijl je gezellig een biertje drinkt draagt daar wel aan bij.”

Jade, de coördinator van EuropaNacht, voegt daar nog aan toe dat juist dat hip maken van politiek ook weer nieuwe mensen kan bereiken. “Met EuropaNacht maken we ook Europese politiek zo toegankelijk mogelijk voor jonge mensen: op die manier bieden we ruimte voor verschillende meningen en perspectieven.”

Dansen én een serieuze noot

Met alle serieuze gesprekken gedurende de avond zou je bijna vergeten dat er ook gefeest wordt. Diverse dj’s als Lucky Done Gone, Sandrien en Doudou MD draaien tot diep in de nacht. Daarmee is het een uniek contrast tussen enerzijds serieuze, politiek gesprekken en anderzijds feesten tot in de late uurtjes. Volgens Sam (24) werkt dat goed: “Net was ik nog bij een lezing over wat ons tot Europeanen maakt – dat het draait om verbinding en saamhorigheid – en nu ervaar ik diezelfde verbinding ook op de dansvloer,” vertelt ze terwijl ze in de rij voor de bar staat. 

Terwijl in de grote zaal de muziek onverstoorbaar voort klinkt, blijft het ook bij de lezingen ongekend druk. Tot half drie ‘s nachts, tijdens de laatste lezing, is de bovenzaal tot de nok toe gevuld – er zijn zelfs te weinig stoelen. Maar dat mag de pret niet drukken. Terwijl journalisten Gatool Katawazi en Pjotr Sauer vertellen over hun steeds complexere werk in Georgië en Rusland, hangt het publiek aan hun lippen.

Eindredactie door Tijmen Koppelaar

Dit artikel werd geschreven door

Bekijk profiel

Sura Yacoub

Redacteur Zorg

Sura Yacoub (1999, zij/haar) heeft afgelopen jaar haar bachelor in International Relations afgerond. Momenteel volgt ze een master Crisis and Security Management en werkt ze in de gezondheidssector, wat haar brede interesses weerspiegelt. Als zorgredacteur bij Red Pers hoopt ze bij te dragen aan het vertellen van verhalen achter de complexe cijfers en beleidsstukken, en tegelijkertijd haar passie voor schrijven verder te ontwikkelen.

>